Ons plan is de Transvaalbuurt en vooral haar rijke en ook tragische geschiedenis beter voor het voetlicht brengen door een film gepresenteerd op een buurtfestival in mei 2025. De Transvaalbuurt heeft een bijzonder verleden en dat is helaas bij weinig mensen bekend, daar willen wij, het Geheugen van Oost, verandering in brengen. Het project kan bijdragen aan een grotere bewustwording van de historie van de buurt en aan het versterken van de sociale netwerken; bekend maakt meer bemind! Zowel de geschiedenis als de vraag wat deze betekent voor de huidige bewoners willen we laten zien. Bewoners en organisaties willen we nauw betrekken bij het maken, bij de inhoud en de ontwikkeling. De film lanceren we op een buurtfestival in mei 2025, 80 jaar na de 2e wereldoorlog. We willen hiermee de huidige bewoners bereiken en de film gebruiken als materiaal voor scholen en buurtbijeenkomsten. Na mei 2025 blijft de film in gebruik en draagt bij aan de sociale cohesie (het ontwikkel en maakproces) en de kennis over de bijzondere kwaliteit van de buurt.
Zowel bij de huidige bewoners van de Transvaalbuurt – een aantal uitzonderingen daar gelaten - als binnen Amsterdam als geheel is de rijke en ook de tragische oorlogsgeschiedenis nauwelijks bekend. Op de beruchte “stippenkaart”, in 1941 gemaakt door de gemeente Amsterdam in opdracht van de Duitsers om na te gaan waar Joodse inwoners woonden, is de Transvaalbuurt nagenoeg zwart. Na de razzia van juni 1943 woonden er geen Joden meer in de buurt, via het Muiderpoortstation zijn zij weggevoerd.
En er is de bijzondere kwaliteit van de wijk zelf; het stratenplan uit 1910, een ontwerp van architect Berlage, de kromme en rechte straten, afgewisseld met ruime pleinen zoals het Steve Bikoplein, Krugerplein en het Transvaalplein (foto). Het Transvaalplein was 100 jaar geleden de verzamelplaats van 1 mei vieringen en demonstraties. Veel arbeiders woningen zijn gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. Licht, lucht en ruimte. Te bijzonder om gewoon gevonden te worden. Het maak proces en de inhoudelijke ontwikkeling van het project in nauwe samenwerking met buurtbewoners en organisaties in de buurt. Zo kunnen we bijdragen aan de versterking van de sociale cohesie en saamhorigheid.
